The thematic cartography of Galicia as a promoter of cultural tourism and as a teaching aid for Geography

Contenido principal del artículo

Yamilé Pérez Guilarte
Francisco Xosé Armas Quintá
Xosé Carlos Macía Arce

Resumen

The article presents a sample of the thematic cartography that will be integrated into the Observatory of the Cultural Heritage of Galicia platform, a digital application in a website and App format. The proposed thematic cartography provides relevant information about the region’s heritage, demographics, and socioeconomic aspects for visitors undertaking cultural tourism in Galicia. Moreover, it provides a vital didactic resource for the teaching-learning of geography from an active, reflective and critical perspective, at all levels of education from primary education through to university.

Descargas

La descarga de datos todavía no está disponible.

Detalles del artículo

Cómo citar
Pérez Guilarte, Y., Armas Quintá, F. X., & Macía Arce, X. C. (2020). The thematic cartography of Galicia as a promoter of cultural tourism and as a teaching aid for Geography. Didáctica Geográfica, (21), 75-95. https://doi.org/10.21138/DG.541
Sección
Artículos

Citas

Armas Quintá, F. X., & Macía Arce, X. C. (2014). Atlas. A Sociedade da Información en Galicia. Manual de cartografía para a aprendizaxe, ensinanza e xestión do territorio. Santiago de Compostela: Andavira.

Asensio, M., & Pol, E. (2002). Nuevos escenarios en educación. Aprendizaje informal sobre el patrimonio, los museos y la ciudad. Buenos Aires: Aique.

Benejam, P., & Tomàs, C. (2003). Los objetivos de las salidas. Iber. Didáctica de las Ciencias Sociales, Geografía e Historia, 36, 7-12. Retrieved from https://www.grao.com/es/producto/los-objetivos-de-las-salidas

Buzo Sánchez, I. (2015). Posibilidades y límites de las TIC en la enseñanza de la geografía. Ar@cne: revista electrónica de recursos en internet sobre geografía y ciencias sociales, 195, April, 1-21. Retrieved from http://www.ub.edu/geocrit/aracne/aracne-195.pdf

Chang, L., Backman, K.F., & Chih Huang, Y. (2014). Creative tourism: a preliminary examination of creative tourists’ motivation, experience, perceived value and revisit intention. International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, 8 (4), 401-419. https://doi.org/10.1108/IJCTHR-04-2014-0032

Clary, M. (1992). Aprender a situar, situar para aprender. Boletín de didáctica de las ciencias sociales, 5, 31-43. Retrieved from http://didactica-ciencias-sociales.org/wp-content/uploads/2019/01/5-1992.pdf

De Miguel González, R. (2016). Espacio digital y educación geográfica. El Atlas Digital Escolar. In Ciencias Sociales, educación y futuro. Investigaciones en didáctica de las ciencias sociales (pp. 1148-1159). Libro de Actas del VII Simposio Internacional de Didáctica de las Ciencias Sociales en el ámbito Iberoamericano. Santiago de Compostela, 2nd – 4th Novembre, 2016. Retrieved from http://www.7simposiodcs.com/

Decreto 105/2014, of September 4th, which establishes the primary education curriculum in the Autonomous Community of Galicia. Diario Oficial de Galicia. Santiago de Compostela. September 9th, 2014, num. 171, pp. 37406 – 38087. Retrieved from https://www.edu.xunta.gal/portal/sites/web/files/protected/content_type/advertisement/2014/09/09/20140909_curriculo_primaria.pdf

Decreto 86/2015, of June 25th, which establishes the curriculum of compulsory secondary education and high school in the Autonomous Community of Galicia. Diario Oficial de Galicia. Santiago de Compostela. June 29th, 2015, num. 120, pp. 25434 - 27073. Retrieved from https://www.xunta.gal/dog/Publicados/2015/20150629/AnuncioG0164-260615-0002_es.pdf

Escribano-Miralles, A., & Molina Puche, S. (2015). La importancia de salidas escolares y museos en la enseñanza de las ciencias sociales en Educación Infantil. Análisis de un caso a partir del modelo CIPP. CLIO. History and History teaching. (Art.#2015_20). Retrieved from http://clio.rediris.es/n41/articulos/EscribanoMolina2015.pdf

Fontanabona, J. (Dir.) (2000). Cartes et modèles graphiques: analyses de pratiques en clase de géographie. Paris: Institut National de Recherche Pédagogique.

García-Marín, R., Martínez-Valcárcel, N., Espejo-Marín, C., & Paredes-Guerrero, A. (2016). Patrimonio, educación y turismo responsable: la importancia del conocimiento del patrimonio tras los estudios de bachillerato. In R. Sebastiá Alcaraz & E. María Tonda Monllor (Coord.), La investigación e innovación en la enseñanza de la geografía (pp. 71-86). San Vicente del Raspeig: Universidad de Alicante. Retrieved from http://didacticageografia.age-geografia.es/docs/Publicaciones/2015_Congreso_Iberico.pdf

GEOARPAD (2020). Cultural Heritage of the Galicia-Northern Portugal Euro-region: Enhancement and Innovation. Xunta de Galicia. Retrieved from https://tec.citius.usc.es/geoarpad/bootleaf-master/

Guisán, M. C. & Cancelo, M. (2018). Principais indicadores económicos de Galicia: 50 anos de evolución da produción e do emprego, 1967-2017. Revista Galega de Economía, 27-3,1-27. Retrieved from https://revistas.usc.gal/index.php/rge/article/view/5432

Hodkinson, P. Colley, H. & Malcolm, J. (2003). The interrelationship between informal and formal learning. Journal of Workplace Learning, 15, 7/8, 313-318. https://doi.org/10.1108/13665620310504783

IGE (2011). Pobación ocupada de 16 e máis anos segundo a rama de actividade. Instituto Galego de Estadísticas. Retrieved from https://www.ige.eu/igebdt/selector.jsp?COD=7122&paxina=001&c=0204032

IGE (2018). Indicadores de poboación. Instituto Galego de Estadísticas. Retrieved from https://www.ige.eu/igebdt/selector.jsp?COD=723&paxina=002001&c=0201004

IGE (2020). Cifras oficiais da poboación a 1 de xaneiro. Ano 2019. Instituto Galego de Estadísticas. Retrieved from https://www.ige.eu/web/mostrar_actividade_estatistica.jsp?idioma=gl&codigo=0201001002

Ley 5/2016, of May 4th, on the cultural heritage of Galicia. Diario Oficial de Galicia. Santiago de Compostela. May 16th, 2016, num. 92, pp. 18576 - 18689. Retrieved from https://www.xunta.gal/dog/Publicados/2016/20160516/AnuncioC3B0-110516-0001_es.pdf

López, E. (2013). A gobernanza e xestión do medio rural galego a comezos do século XXI: Reflexións e propostas para o debate. In En R. Rodríguez González (Coord.), Galicia, un mundo rural Vivo (pp. 130-147). Lalín: UIMP – Concello de Lalín.

Luque Revuelto, R. M. (2011). El uso de la cartografía y la imagen digital como recurso didáctico en la enseñanza secundaria. Algunas precisiones en torno a Google Earth. Boletín de la Asociación de Geógrafos Españoles, 55, 183-210. Retrieved from https://bage.age-geografia.es/ojs/index.php/bage/article/view/1318/1241

Macía, X.C., F. Rodríguez-Lestegás & F.X. Armas (2015). Manual de aprendizaxe e ensinanza de xeografía e ciencias sociais para educación secundaria. Santiago de Compostela: Andavira.

Macía, X.C., F. Rodríguez-Lestegás & F.X. Armas (2016). La cartografía temática como recurso didáctico en los procesos de enseñanza y aprendizaje de las ciencias sociales para educación primaria. Revista Brasileira de Educação em Geografia, 6 (11), 428-438. Retrieved from http://www.revistaedugeo.com.br/ojs/index.php/revistaedugeo/issue/view/15

Macía, X.C., F. Rodríguez-Lestegás & F.X. Armas (2017). Cartografía temática y recursos TIC en la enseñanza y aprendizaje de la Geografía regional de Europa. Revista de Investigación en Didáctica de las Ciencias Sociales, 1, 71-85. https://doi.org/10.17398/2531-0968.01.71

Martínez Murillo, J.F., & Delgado Peña, J.J. (2019). Análisis de las guías docentes de las asignaturas de cartografía en los actuales grados de geografía en España. Didáctica Geográfica, 20, 79-93. https://doi.org/10.21138/DG.456

Martínez, X. & Peón, D. (2015). Patróns de despoboamento do rural galego: unha análise por comarcas. Revista Galega de Economía, 24-1, 63-80. Retrieved from https://revistas.usc.gal/index.php/rge/article/view/2698

Membrado, J. C. (2016). Innovación en la docencia geográfica universitaria: mapas temáticos y SIG. In R. Sebastiá Alcaraz & E. María Tonda Monllor (Coord.), La investigación e innovación en la enseñanza de la geografía (pp. 625-640). San Vicente del Raspeig: Universidad de Alicante. Retrieved from http://didacticageografia.age-geografia.es/docs/Publicaciones/2015_Congreso_Iberico.pdf

Membrado, J. C., (2015). El lenguaje cartográfico en los mapas temáticos. Estudios Geográficos, 76 (278), 177-201. Retrieved from http://estudiosgeograficos.revistas.csic.es/index.php/estudiosgeograficos/article/view/448/448

Miralles, P., & Rivero, P. (2012). Propuestas de innovación para la enseñanza de la historia en Educación Infantil. Revista Electrónica Interuniversitaria de Formación del profesorado (REIFOP), 15 (1), 81-90. Retrieved from: https://www.redalyc.org/articulo.oa?id=2170/217024398006

Molina Puche, S. (2010). El museo “La Casa Encantada” de Briones en la enseñanza de la Historia: propuesta para una salida escolar para Educación Primaria. Contextos Educativos, 13, 71-82. Retrieved from https://publicaciones.unirioja.es/ojs/index.php/contextos/article/view/627/590

Molina Puche, S. (2011). Las salidas escolares para la enseñanza de la Historia en Educación Primaria: análisis de su uso en la Comunidad Autónoma de La Rioja. Iber. Didáctica de las Ciencias Sociales, Geografía e Historia, 67, 79-86. Retrieved from https://www.grao.com/es/producto/las-salidas-escolares-para-la-ensenanza-de-la-historia-en-educacion-primaria

Pérez Guilarte, Y., & Lois González, R. C. (2018). Sustainability and visitor management in tourist historic cities: the case of Santiago de Compostela, Spain. Journal of Heritage Tourism, 13 (6), 489-505. https://doi.org/10.1080/1743873X.2018.1435665

Perez Guilarte, Y.; Lois González, R. C., Armas Quintá, F. X., Macía Arce, X. C. (2019). Heritage Information System to Promote Cultural Tourism and the Use of Digital Mapping in Primary and Secondary School. In Cultural and Tourism Innovation in the Digital Era. Sixth International IACuDiT Conference, Athens 2019, (pp. 17-35). Springer Proceedings in Business and Economics. Cham: Springer Nature. https://doi.org/10.1007/978-3-030-36342-0_2

Real Decreto 126/2014, of February 28th, which establishes the basic curriculum of Primary Education. Boletín Oficial del Estado. Madrid. March 1st, 2014, num. 52, pp. 19349 – 19420. Retrieved from https://www.boe.es/boe/dias/2014/03/01/pdfs/BOE-A-2014-2222.pdf

Richards, G. (2018). Cultural tourism: A review of recent research and trends. Journal of Hospitality and Tourism Management, 36, 12-21. https://doi.org/10.1016/j.jhtm.2018.03.005

Rivero, P. (2006). Didáctica de las Ciencias Sociales fuera de la escuela: competencias para una mayor empleabilidad. In IV Congrés Internacional Docència Universitària Innovació “La competència docent”. Barcelona July 5th – 7th, 2006. Retrieved from http://www.ub.edu/histodidactica/index.php?option=com_content&view=article&id=13:didactica-de-las-css&catid=10&Itemid=107

Rodríguez-Lestegás, F., Macía-Arce, X. C., & Armas-Quintá, F. X. (2017). El lenguaje cartográfico en la formación del profesorado de educación secundaria. In Atas do VIII Congreso Ibérico de Didáctica da Geografía. Educação Geográfica na Modernidade Líquida (pp. 396-409). Lisbon, October 12nd - 14th, 2017. Retrieved from http://www.didacticageografia.age-geografia.es/docs/Publicaciones/2017_VIII%20Congresso_Iberico.pdf

Ruiz, E., Hernández, M., Coca, A., Cantero, P., & Del Campo, A. (2008). Turismo comunitario en Ecuador. Comprendiendo el community-based tourism desde la comunidad. Pasos, 6 (3), 399-418. https://doi.org/10.25145/j.pasos.2008.06.031

Smith, W. L. (2006). Experiential tourism around the world and at home: definitions and standards. International Journal of Services and Standards, 2 (1), 1-14. https://doi.org/10.1504/IJSS.2006.008156

UNWTO (2018). Report on Tourism and Culture Synergies. Madrid: UNWTO. Retrieved from https://www.e-unwto.org/doi/pdf/10.18111/9789284418978

USC (2020). Activities Report 2019. Development of the heritage information management platform defined in GEOARPAD project. R&D Actions Agreement Project (Xunta 2019‐2020). Unpublished manuscript.

Xunta de Galicia (2018). Bienes de Interés Cultural. In Datos abertos da Xunta de Galicia. Retrieved from https://abertos.xunta.gal/catalogo/cultura-ocio-deporte/-/dataset/0375/bens-interese-cultural-bic

Xunta de Galicia (2020). Bienes de Interés Cultural. In Datos abertos da Xunta de Galicia. Retrieved from https://abertos.xunta.gal/catalogo/cultura-ocio-deporte/-/dataset/0375/bens-interese-cultural-bic